Xin chào các bạn.Lo lắng trước mỗi buổi phỏng vấn luôn là tâm trạng chung của tất cả các ứng viên.Thấu hiểu được điều này,nhóm chúng tôi(tác giả của bài viết này) hiện đang là những quản lý cấp cao trong các doanh nghiệp lớn nước ngoài,từng trực tiếp phỏng vấn rất nhiều các ứng viên ở nhiều lĩnh vực,vị trí khác nhau.Tất cả những điều dưới đây chúng tôi chia sẻ đều là kinh nghiệm thực tế và vẫn đang là tiêu chí lựa chọn nhân viên.Chúng tôi tin rằng, nội dung của bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn khi các bạn tham gia phỏng vấn lần đầu tiên hoặc những bạn mong muốn chuyển công việc mới.Nếu thấy có thiết thực,hiệu quả thì hãy ủng hộ website của chúng tôi bằng cách chia sẻ bài viết cho bạn bè và ủng hộ sự phát triển của chúng tôi.
I. Các bước chuẩn bị trước cuộc phỏng vấn(nguyên tắc chung theo PDCA)
1. Chuẩn bị CV xin việc chất lượng tốt
- Một CV tốt sẽ tăng cơ hội bạn được mời để phỏng vấn.
- Bạn hãy tìm hiểu kỹ thông tin yêu cầu thủ tục, hồ sơ xin việc của doanh nghiệp bạn muốn ứng tuyển và chuẩn bị đầy đủ(không nên thiếu sót cho dù đó là những là những thiếu sót nhỏ thì vẫn là điểm trừ trong buổi phỏng vấn).
Bật mí: bạn nên lựa chọn mẫu CV của chính doanh nghiệp bạn muốn ứng tuyển(dù công ty bạn ứng tuyển không bắt buộc dùng mẫu đó).
Tại sao các bạn nên lựa chọn chính mẫu CV của chính doanh nghiệp, công ty bạn muốn ứng tuyển?
Tôi xin trả lời là: mẫu CV đó cũng được coi là sản phẩm của công ty bạn đang ứng tuyển và đương nhiên họ sẽ rất vui khi bạn dùng nó.Hơn nữa, nhà tuyển dụng khi xem CV đó sẽ nhanh chóng có được các thông tin họ cần.Khi phỏng vấn họ sẽ tập trung vào nội dung trọng tâm hơn, thay vì phải xác nhận những thông tin rất cơ bản còn thiếu.
- Không nên sử dụng mẫu CV của công ty A để ứng tuyển công ty B
- Bạn nên mang theo văn bằng chứng chỉ gốc theo và mang theo những văn bằng chứng chỉ khác (nếu có).Điều này rất quan trọng với bất cứ nhà tuyển dụng nào(tăng độ tin cậy cho nhà tuyển dụng).
- Bạn nên chuẩn bị thêm một số bản CV, vì theo kinh nghiệm của tôi trực tiếp phỏng vấn ứng viên thì đôi khi bên nhà tuyển dụng chuẩn bị thiếu cho các thành viên của hội đồng phỏng vấn(nhiều người xem chung một bản).Khi đó nếu họ thấy bạn có chuẩn bị CV thì bạn sẽ có điểm (+) về sự chu đáo.Bạn thử tưởng tượng xem,trong hội đồng tuyển dụng mà thiếu CV của bạn thì cho dù là lỗi của bên nào đi nữa thì phần thiệt thòi luôn thuộc về bạn(cho dù CV của bạn rất tiềm năng).
- Chủ động mời nhà tuyển dụng xem CV của mình( dù có thể họ đã có).Đó là hành động nhỏ nhưng các thành viên sẽ thấy mình được tôn trọng và có thiện cảm với bạn.
2. Chuẩn bị thông tin trước khi phỏng vấn
Rất nhiều bạn trẻ khi đến phóng vấn không tìm hiểu về công ty, vị trí ứng tuyển.Đây là điều thiếu sót lớn và gần như là sẽ trượt ngay.Không một nhà tuyển dụng nào muốn nhận một ứng viên khi họ không hề quan tâm gì đến vị trí họ ứng tuyển.Vì vậy,các bạn nên tìm hiều trước thông tin thông qua website, bạn bè hoặc những người thân quen có biết về vị trí ứng tuyển
Nếu bạn biết càng nhiều về công ty, vị trí bạn ứng tuyển thì cơ hội bạn trúng tuyển là rất cao(tác giả đã từng chọn "đạt" những ứng viên tìm hiều trước về thông tin này và đồng thời cùng đánh trượt những CV đẹp hơn nhưng họ không hề biết gì đến vị trí bạn đó ứng tuyển).
Bản thân tác giả từng đi phỏng vấn một vị trí cấp cao hơn và chưa từng có kinh nghiệm về lĩnh vực đó nhưng vẫn được chọn.Vì vị trí đó là vị trí tôi nhắm vào và đã dành rất nhiều thời gian, qua rất nhiều kênh thông tin để biết được về tập đoàn đó, vị trí ứng tuyển.Có những thông tin tôi có được có khi chính người tuyển dụng cũng không nắm được(quy mô tập đoàn, báo cáo tài chính của tập đoàn ở website, các phương châm của tập đoàn...)
Cần phải chuẩn bị quần áo,giầy dép gọn gàng,sạch sẽ.Nếu có thể bạn nên mang theo những đồ dùng theo người là sản phẩm của công ty đó(ví dụ:điện thoại,đồng hồ,giầy dép,quần áo...),những đồ này bạn có thể mượn của bạn bè trong một buổi phỏng vấn.Bạn tưởng tượng,một nhà phỏng vấn sẽ rất vui khi thấy những sản phẩm của họ được chính các ứng viên ưa chuộng(bạn sẽ nghĩ sao khi bạn đi phỏng vấn công ty A và lại dùng đồ của công ty đối thủ B?).
II. Tham gia phỏng vấn
Đây là thời điểm vàng để quyết định bạn có được cơ hội việc làm hay không.
1- Hãy đến sớm hơn thời gian phỏng vấn.
Bạn đừng bao giờ đến muộn với bất cứ lí do gì.Đó sẽ là điểm trừ và gần như sẽ trượt dù bạn đến muộn 1 phút.
2- Hòa đồng với các ứng viên khác
Dù biết đây là cuộc thi, nhưng bạn cũng đừng nhìn nhau bằng ánh mắt hình viên đạn, vì chính những cử chỉ thân thiện của bạn sẽ giúp bạn giải tỏa tâm lý,áp lực cho bạn.Chắc chắn bạn sẽ không thể tự tin khi luôn luôn trong đầu phải suy nghĩ về việc thua thiệt ứng viên này,ứng viên kia.Mà ngược lại đôi khi chính điều này có thể bạn sẽ nhận được những thông tin có lợi cho bạn từ chính các ứng viên kia.Khi đã được mời đến phỏng vấn thì cơ hội của mọi người được chia đều, người nào thể hiện mình tốt hơn sẽ được lựa chọn.
3- Tự tin và lịch sự
- Luôn tươi cười, tự tin nhưng không quá lộ liễu.Cuộc phỏng vấn là rất nghiêm túc nên chúng ta không thể cười hô hố trước mặt nhà tuyển dụng mà bạn nên nở một nụ cười tủm tìm(cười duyên) và tự tin nhìn đối phương.
- Ăn mặc kín đáo,gọn gàng che đi những hình xăm lớn, nên mặc áo có cổ và đi giầy hoặc dép có quai.
- Tắt điện thoại di động và các thiết bị phát ra âm thanh
- Hãy nhìn thẳng về phía hội đồng phỏng vấn, khi nói chuyện với ai thì nhìn về phía họ( có rất nhiều ứng viên rất ngại nhìn thẳng nên thường nhìn lên trần nhà hoặc cúi mặt xuống).
- Không nên ăn những thức ăn nặng mùi (mắm tôm, tỏi...)
- Tôn trọng tất cả các câu hỏi của các thành viên tuyển dụng(dù đó là của thư ký,nhân viên của những vị trong hội đồng tuyển dụng)
- Điều cấm kỵ:Không tỏ thái độ xem thường hoặc thiếu tôn trọng trước những câu trả lời của ứng viên khác(dù họ trả lời hay hay dở).Nếu vi phạm điều này,chắc chắn bạn sẽ bị loại.Đây là lỗi rất nhiều ứng viên mắc phải khi được mời phỏng vấn cũng những ứng viên khác.Lỗi này là đặc biệt nghiêm trọng
4- Trả lời phòng vấn
- Hỏi gì trả lời đó: Nhiều bạn cứ nghĩ nói được càng nhiều trong khi phỏng vấn là tốt.Đó là một suy nghĩ sai lầm.Bạn nên trả lời vào trọng tâm câu hỏi, ngược lại nếu bạn trả lời lan man sẽ gây khó chịu cho nhà tuyển dụng và thường sẽ bị loại.
- Khi được hỏi về những kế hoạch trong tương lai của bạn,hãy chú ý là bạn chỉ nên đưa những kế hoạch phục vụ cụ thể cho công việc(định hướng nghề nghiệp) của bạn thay vì đưa kế hoạch như :lấy vợ(chồng),sinh con,mua nhà,mua ô tô...mà nên hướng đến nâng cao chuyên môn,nghiệp vụ,kỹ năng(tham gia khóa đào tạo lĩnh vực này, đạt chứng chỉ kia...) và chú ý quan trọng là những kế hoạch đó được lên từ trước khi bạn phỏng vấn chứ không phải bạn chợt nghĩ ra(đối ứng) trong lúc phỏng vấn.Ngoài ra,câu trả lời của bạn phải hướng đến bạn là người muốn gắn bó lâu dài với công ty.
Không ai muốn tuyển một ứng viên mà trong buổi phỏng vấn đã nói sang năm ứng viên đó sinh con.
- Những câu hỏi kiểm tra tính logic:những câu hỏi này có một điểm chung là đôi khi không liên quan đến công việc và thường gây tâm lý ức chế cho một số ứng viên....
Ví dụ: sở thích của bạn là gì?
Trả lời:bóng đá?
Hỏi: bạn thích đội bóng nào nhất
Trả lời:Braxin
Hỏi:bạn thích nhất cầu thủ nào trong đội tuyển Braxin?
Trả lời: Neymar
Hỏi:cầu thủ Neymar bao nhiêu tuổi?
...
Mục đích của câu hỏi này là để kiểm tra xem bạn có đang nói thật hay nói dối.Khi bạn thích thì nhất định bạn sẽ tìm hiểu hoặc xem nhiều thông tin về nó.Ngoài ra cũng để kiểm tra phản xạ của bạn trước những tình huống.
5- Mẹo nhỏ hóa giải các câu hỏi bất lợi cho bạn
- Bạn phải hiểu là,khi nhà tuyển dụng mời bạn đến phỏng vấn là họ đã xem qua CV và biết được những thông tin,điểm mạnh điểu yêu trong đó.Vì vậy hãy bình tĩnh để hóa giải nó,đôi khi biến bạn thành lợi thế cho bạn.
- Nhà tuyển dụng tuyển vị trí phù hợp chứ không phải là tuyển vị trí giỏi(rất nhiều trường hợp học giỏi nhưng chưa chắc đã được chọn)
ví dụ: tại sao bạn chỉ tốt nghiệp đại học với bằng trung bình?Khí đó bạn nên bình tĩnh và trả lời một cách khéo léo là:Trong những năm đi học đại học do một số lí do như do hoàn cảnh khó khăn phải dành nhiều thời gian đi làm thêm hoặc do lúc đó bạn muốn học thêm một chứng chỉ nào đó hoặc có thể tham gia một lĩnh vực nào đó nên đã mất đi một khoảng thời gian dành cho việc học chính.Tuy nhiên bạn nên tự tin nói rằng là,bạn hoàn toàn có thể đáp ứng được vị trí bạn ứng tuyển, và theo kinh nghiệm của những người đi trước chỉ bạn thì việc học tập thêm khi đã có công việc là điều vẫn xảy ra,vì thực tế kiến thức trong trường chưa đủ để làm tốt công việc hiện tại(đây chính là nhưng kinh nghiệm thực tế chúng tôi vẫn phải thường xuyên đào tạo nhân viên của mình cho dù các bạn đó có tốt nghiệm loại giỏi những trường danh giá).
- Hỏi về những lĩnh vực bạn chưa biết.Đương nhiên là khi họ hỏi về một lĩnh vực,một chuyên ngành nào đó mà bạn chưa biết hoặc chưa biết đầy đủ là một bất lợi cho bạn.Tuy nhiên,bạn có thể giảm bớt bất lợi đó nếu bạn có thể chứng tỏ những bất lợi đó bạn sẽ giải quyết nó trong một khoảng thời gian sớm nhất và bằng một kế hoạch cụ thể.
Cụ thể như:bạn có thể giải thích là đang tìm hiểu(hãy cho mốc thời gian như là thứ 3 tuần trước có tìm hiểu thay vì chỉ nói chung chung là đang tìm hiểu) có những khóa học online hoặc những khóa học chất lượng cao vào buổi tối hoặc vào cuối tuần, mà bạn đang tìm hiểu để có thể đăng kí học thêm.
6- Nhận biết người cầm chìa khóa mở cửa đón bạn vào làm việc
- Quan sát hội đồng tuyển dụng để biết được ai là người phụ trách phòng ban(người cầm chìa khóa) bạn đang ứng tuyển.Đây cũng là điều rất quan trọng, vì chính những vị đó là người có tiếng nói nhất khi quyết định chọn ai làm nhân viên.Vì vậy,những câu hỏi phỏng vấn của cac vị này là quan trọng hơn cả.Bạn phải trả lời thật rõ ràng,đúng trọng tâm và tìm cách ghi điểm trước họ(hãy tập trung vào họ nhiều hơn các vị khác).Dấu hiệu nhận biết những người này thường họ sẽ hỏi những câu hỏi chuyên sâu về chuyên môn mà vị trí họ đang tìm(bạn biết Auto CAD không?Bạn có biết lập trình này nọ...?).Đây chính là người sẽ quyết định trên 70% cơ hội việc làm cho bạn.
- Bật mí:Tôi đã từng chọn "đạt" những ứng viên ,mà đôi khi những thành viên phỏng vấn còn lại đều không đánh giá cao.Vì đơn giản là vì tôi đang đi tìm nhân viên cho tôi chứ không phải họ.
7- Niềm nở dù phỏng vấn xong và lễ phép chào ra về
- Nhà tuyển dụng thường quan sát rất kỹ từ cử chỉ, hành động của bạn từ lúc bạn đến cho đến khi bạn kết thúc để biết đánh giá bạn.Bạn cũng nên có những hành động nhỏ như kéo lại ghế ngồi ngay ngắn như lúc bạn vào và đừng quên nói lời cảm ơn nhà tuyển dụng đã dành thời gian phỏng vấn bạn(cảm ơn quý vị đã dành thời gian phỏng vấn tôi và rất hi vọng cơ cơ hội gặp lại quý vị trong một ngày gần nhất...).
Tôi đã từng phỏng vấn những ứng viên và cân nhắc chọn, nhưng chỉ vì những hành động thiếu lịch sự nên đã làm giảm điểm.
III- Rút kinh nghiệm sau mỗi lần phỏng vấn để hoàn thiện hơn
Khi tham gia ứng tuyển một công việc mới ai cũng mong được nhận.Tuy nhiên cũng có trường hợp bạn không đạt thì cũng đừng thất vọng quá.Hãy coi đó là một cơ hội tốt để tự xem lại mình,xem lại xem từ suốt quá trình chuẩn bị cho đến khi trực tiếp tham gia trả lời phỏng vấn xem ở nội dung nào mình bị điểm trừ.Từ đó bạn sẽ rút ra kinh nghiệm cho những lần tiếp theo(những lần tiếp theo có thể cơ hội còn tốt hơn cơ hội lần này)